Bu makalemizde sizlere Ay nedir, Ayın evreleri nelerdir, Ayın evreleri nasıl oluşur, Ayın ana ve ara evrelerin nelerdir konularını hakkında bilgiler vereceğiz. Ay nedir sorusu ile başlarsak.
Ay Nedir?
Dünya’nın tek doğal uydusu olan Ay Dünya’ya 384.403 km uzaklıkta bulunmaktadır. Ay güneş sistemi içerisinde beşinci büyük doğal uydu, Dünyanın ise tek doğal uydusudur. Güneş, Dünya ve Ay arasında yaşanan periyodik değişmeler sonucu Ayın evreleri meydana gelmektedir. Ay’ın Dünya etrafında dönmesiyle oluşan ayin evreleri 29.5 günde bir tekrar etmektedir. Ay’ın atmosferi yok denecek kadar ince olmasından dolayı Ay’da gece gündüz sıcaklıkları birbirinden çok farklılık göstermektedir. Gündüz sıcaklığı 110c, gece sıcaklığı ise -150c olarak ölçülmüştür. Ay, insanoğlunun ayak bastığı tek gök cismidir. Rusya ve ABD uzun yıllar boyunca Ay’a insanlı insansız birçok sefer gitmişlerdir.
Ay’ın Evreleri Nelerdir?
Gök yüzüne baktığımızda bazen ayın bir kısmını bazende ayın tamamını görürüz. Bazı zamanlarda ise hiç göremeyiz.
Dünyamızın tek doğal uydusu ay ışık kaynağı değildir. Bundan dolayı ayın dünyadan görüle bilmesi için güneşten gelen ışığı dünyaya yansıtmadı gerekir. Böylece ayın ışığı yansıtan yüzü dünyadan görülebilir. Ancak ay dünya etrafında dolanma hareketi yaptığı için güneş ışığını yansıtan yüzeyinin büyüklüğü konumuna göre değişir. Buda ayın dünyada farklı şekillerde görünmesine neden olur. Ayın dünya etrafında saat yönünün tersine döner. Ayın dünyadan gözlemlenen farklı görünümlerine ayın evreleri adı verilir. Ayın evreleri düzenli olarak tekrar eden doğa olayıdır. Ayın evreleri sırasıyla anlatalım.
Ayrıca Ay Nedir? Ay’ın Evreleri Nelerdir? makalemizin yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz 1 Dönüm ve 1 Dekar Kaç Metrekaredir? makalemizi de inceleyebilirsiniz.
Yeni Ay: Ayının dünya ile güneş arasına yer aldığı evre yeni ay evresi olarak isimlendirilir. Bu evrede dünyadan görünen yüzü güneş ışığı almadığı için ay dünyadan görülmez.
İlk Dördün: Ayın yeni ay evresinden yaklaşık olarak bir hafta sonra geldiği konumda güneş ayın dünyadan görünen yüzünün sağ kısmını aydınlatır. Ayın yarım daire biçiminde göründüğü bu şekil ayın ilk dördün evresi olarak isimlendirilir.
Dolunay Evresi: ilk dördün evresinden yaklaşık bir hafta sonra ayın dünyadan görülen yüzünün tamamı güneş ışığı alır. Ay dünya etrafındaki hareketinin yarısını tamamladığın da dünya ve güneşle aynı izada yer alır. Böylece ay güneşten aldığı ışınları dünyanın karanlık yüzeyine yansıttığı için dünyanın bu yüzünde daire şeklinde parlak görülmesine dolunay evresi denir.
Son Dördün Evresi: Dolunay evresinden yaklaşık olarak bir hafta sonra da ayın dünyadan görülen yüzünün sol kısmı aydınlanır. Ayın yarım daire biçiminde görüldüğü bu evreye son dördün evresi adı verilir. Ayın ana evrelerini bu şekilde sıralaya biliriz.
Yeni ay, ilk dördün, dolunay ve son dördün evreleri ayın ana evreleridir. Ayın ana evreleri arasında dört tanede ayın ara evreleri vardır.
Hilal Evresi: Yeni ay ile ilk dördün evreleri arasında ters “C” şeklinde hilal evresi oluşur. Yer küreden bakıldığında hilal evresinin görüntülenmesi oldukça kısa sürmektedir. Uydumuz olan ay yeni ay evresi boyunca yaşam kaynağımız olan güneşin doğusunda yer almaktadır. Güneşin batmasından hemen ardından batı ufkunda görülen hilal gözlem açısının küçüklüğü sebebiyle kısa sürede gözlemlenir. Bilindiği üzerine ayin hilal evresi medeniyet tarihi boyunca başta Türkler olmak üzere birçok kavmin ilham aldığı bir simge olmuştur.
Şişkin Ay: ilk dördün ile dolunay evreleri arasında şişkin ay görülür. Ayın uzanım açısının doksan ile yüz seksen santigrat derece arasında olduğu zamanlarda görülür. İlk dördün sefasından ardından görünen şişkin ay adından da anlaşılacağı üzere ayın “D” harfli görünümlü yarım küreden giderek dahada şişkin bir hale gelmiş gibi göründüğü Bu evreye şişkin ay evresi denir. Dolunay ile son dördün evreleri arasında da bir kez daha şişkin ay görülür. Son dördün ile yeni ay evreleri arasında da bir kez daha hilal evresi görülür.
Bir yeni ay evresinden sonra tekrar yeni ay evresi görüne bilmesi için yaklaşık olarak yirmi dokuz gün on iki saat geçer. Düzenli olarak tekrar eden bu değişimler zaman dilimi olarak ay kavramını oluşturur.
Bu makalemizde sizlere Ay Nedir? Ay’ın Evreleri Nelerdir? konuları hakkında bilgiler verdik. Diğer makalelerimizebakmayı unutmayın…