Bu makalemizde sizlere Paradigma konusu hakkında bilgiler vereceğiz. Ayrıca Paradigma ne demek? ve Paradigma nedir? sorularını cevaplayacağız. En son olarak da paradigma çeşitleri neler olduğunu anlatacağız.
Paradigma Nedir?
1960 yıllarından sonra bilimsel olarak kullanılmaya başlanılan paradigma terimi Türk Dil Kurumunda değerler dizisi anlamı taşımaktadır. Böylece paradigma ne demek sorusuna en kısa ve net cevap bu şekilde verilebilir. Ancak paradigma içerik bakımından çok geniş bir alana sahiptir.
Paradigma Hakkında Genel Bilgiler
Paradigma terimini kullanan bilim insanı Amerikalı Thomas Khun‘dur. Felsefe konularının başında yer alan paradigma terimi dönemi içinde bilim insanlarına konu hakkında belli bir görüş sergilerken, kişisel anlamda ise kişinin kendini keşfetmesinde izlediği yolları tanımlar. Yapılacak her felsefik araştırmada paradigma konusu bakımından karma, nicel veya nitel kavram araştırmaları üzerinden incelenir.
Paradigma Tanımları
Paradigmayı en iyi tanımlayacak sözcük genelde herkesin anlayacağı şekildeki tanımı ile sence gözlükten dünyanın nasıl göründüğü gibi bir tanım olarak tanımlansa da paradigma konusunda farklı olup aynı paydada kesişen bir kaç tanım örneği şu şekildedir;
- Süresi içerisinde bir düşünceye hakim olma disiplinel çerçeve
- Pek çok bilim insanı tarafından ortaklaşa kabul görülmüş düşüncelerdir.
- Aynı konu bağlamı içinde birbirini destekleyecek, birbirinin anlamsal olarak kavrayacak ve aynı zamanda zıtlık bağlantısı ile desteklenmesi gereken öğelerin bütünü.
- Bilgi ve birikim sayesinde oluşabilecek yeni kurumsal öğeyi algılama
- İdeal model baz alınarak olağan dışı bir durumla ilgili belirleyici niteliklere ışık tutmak
- Her hangi bir gerçeğin ortak paydalarla anlaşılması için oluşturulan kavram
- Toplumsal ve kültürel sınıflandırmalarda nesnelerin farklı şekilde ifade edilmesi
Ayrıca Paradigma nedir? Paradigma ne demek? makalemizin yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz Metafor nedir? Metafor ne demek? makalemizi de inceleye bilirsiniz…
Paradigma Çeşitleri
Belli sorunların çözümü için o süreçte bulunan çözümler paradigma olarak tanımlanırken sonrasındaki sorunlar ve çözümler üretilir. Böylelikle zamanında yüklü bir anlam ifade eden o süreçteki paradigma anlamını yitirir ve yeni paradigmaların oluşmasına yol açar.
- Pozitivist paradigma
- İşlevselci paradigma
- Post pozitivist paradigma
- Yorumlayıcı (Hermeneutik) Paradigma
- Eleştirel paradigma
Paradigmanın Başlangıç ve Bitiş Noktasındaki Durumlar
Egemenliğin tek bir paradigmada olmayışı bunu etkileyen faktörlerin olduğu ve bu faktörlerin başında sorgulama ihtiyacı oluşması, eleştirel bakış açılarının çoğalması, yeni arayışların içerisine girilmesi, tartışmalara yol açması, yeni kuralların ortaya sürülmesi, bu kuralların önce benimsenmeyişi daha sonra benimsenme aşamaları ve bu alanda bilim insanları ile gençlerin yeni paradigmaya ön ayak olması var olan paradigmanın ömrünü tamamlayarak rafa kaldırılması ve yeni paradigmanın kullanılmaya başlanması ve bu sürecinde yeni bir paradigmaya ihtiyaç duyulacak ana kadar varlığını sürdürmesine yol açar.
Paradigma aslında bilgi ve düşüncenin her zaman değişken bir kalıpta değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyar. Yeni araştırmalarla ortaya çıkacak gelişmelerin tabana yayılmasını sağlamak ve gerektiğinde tabana yayılan bu kavramların da bir raf ömrünün olduğunu kanıksamak. Bunun içinde bireylerin ve toplumların yeniden oluşabilecek paradigmalara açık olması, uyum sağlaması ve bu süreci iyi algılaması gerekir.
